Teknolojiyle İnsanlığın Yeni Tanımı: Yapay Zeka “İnsanlaşırken” Biz Ne Yapıyoruz?

Bir süredir düşünüyorum; biz insanlar teknolojiyi geliştirirken, teknoloji de bizi yeniden tanımlıyor olabilir mi? Özellikle yapay zekâ konusu gündemimize bu kadar sert bir şekilde yerleşmişken, kendimize sormamız gereken çok temel bir soru var: “İnsanlık nereye gidiyor?”

Bunu abartılı bir distopya olarak söylemiyorum. Aksine, her sabah açtığım tarayıcıda, her güncelleme notunda, her yeni API çıktığında bunu hissediyorum: Teknoloji sadece hayatımızı kolaylaştırmıyor, aynı zamanda bizi dönüştürüyor.

İnsan Gibi Düşünen Makineler?

Yapay zekânın gelişiminde en çarpıcı kırılmalardan biri, makinelerin sadece hesaplama değil, yorumlama yeteneği kazanması oldu. Eskiden programlanmış görevleri yerine getiren sistemlerden söz ederdik. Şimdi ise durumu analiz eden, duygusal tonlamaya göre yanıt veren, hatta “bu konuda ne düşünüyorsun?” sorusuna kendi yorumunu ekleyen yapay zekâlar var.

İronik olan şu: Biz makineleri insanlaştırırken, bir yandan da kendimizi daha “mekanik” bir hayata mahkum ediyoruz. Bildirimlere göre yaşıyor, uygulamalara göre karar alıyoruz. Peki ya özgünlüğümüz?

Teknolojinin Gölgesinde Kalmadan Onunla Bütünleşmek

Teknoloji kötü değil. Hatta bana göre teknoloji nötr bir araç. Kimin elindeyse ona hizmet ediyor. Sorun bizde: Biz onu nasıl kullandığımızı pek düşünmeden ilerliyoruz.

Ben son zamanlarda şuna dikkat etmeye başladım:

• Bir teknolojiyi kullanmadan önce neden kullandığımı kendime soruyorum.
• Yeni çıkan bir uygulama yerine halihazırdakini daha iyi kullanmayı tercih ediyorum.
• Sosyal medyada geçirilen zaman yerine üretmeye harcanan zamanın değerini sorguluyorum.

Ve en önemlisi: Teknoloji beni yönlendirmesin diye, bilinçli seçimler yapmaya çalışıyorum. Çünkü eğer dikkat etmezsek, yapay zekâ sadece bizi değil, karakterimizi de “optimize etmeye” başlar.

İnsan Kalmanın Direnci

Bu yazıyı Humanize’de paylaşıyor olmamın sebebi tam da bu.
Ben bu blogu sadece teknoloji haberlerini paylaşmak için değil, aynı zamanda teknolojinin insan üzerindeki etkilerini konuşabileceğimiz bir alan olarak görmek istiyorum. Çünkü geleceğin yazılımı kadar, geleceğin insanı da önemli.

Ve belki de bu yüzden, her yeni teknolojik gelişmede şu soruyu kendime sormayı alışkanlık haline getirdim:

“Bu beni daha insan mı yapıyor, yoksa sadece daha hızlı mı?”

İşin Son S(Ö)zü

Bu yazıyı okuyorsan ve aynı duyguları hissediyorsan, yalnız değilsin. Teknolojiyle çevrili bir dünyada hâlâ kendimizi korumak, sorgulamak ve geliştirmek mümkün.

Ama bunun için önce durmamız, sonra da gerçekten görmemiz gerekiyor.
Ve belki de en çok: Hatırlamamız gerekiyor.

İnsan olduğumuzu.